آدام اسمیت کیست؛ نظریه دست نامرئی آدام اسمیت به زبان ساده
در این مقاله میآموزید
- 1 نظریه دست نامرئی آدام اسمیت چیست؟
- 1.1 بیوگرافی آدام اسمیت
- 1.2 کتاب های آدام اسمیت
- 1.3 نظریه آدام اسمیت درباره اقتصاد
- 1.4 ارتباط نظریه بازار آزاد با آدام اسمیت چیست
- 1.5 اصطلاح دست نامرئی آدام اسمیت
- 1.6 کاربرد استعاره دست نامرئی در نظریه بازار آزاد
- 1.7 منظور آدام اسمیت از منافع شخصی در نظریه بازار آزاد چیست؟
- 1.8 دست نامرئی در نظریه اقتصاد آزاد اسمیت چگونه کار میکند؟
- 1.9 آیا نظریه بازار آزاد با طبیعت ثروتطلبی افراد تناقض ندارد؟
- 1.10 بررسی انتقادات وارد شده به آدام اسمیت و نظریه بازار آزاد
- 1.11 مطالبی که باید بخوانید
نظریه دست نامرئی آدام اسمیت چیست؟
آدام اسمیت (Adam Smith) در حدود 200 تا 300 سال قبل مفهومی را در قلب سیستمهای اقتصادی کشف کرد که شاید توضیح و درکش برای مردم آن زمان آسان نبود، اما امروزه تبدیل به پایههایی برای توسعه امور مالی و اقتصادی برای آیندگان شده است!
آدام اسمیت در نظریه دست نامرئی بیان میکرد که اگر نظارتهای متمرکز و فسادآلود دولتها دست از گریبان اقتصاد بردارد، با تعقیب منابع شخصی واحدهای کوچک اقتصاد جامعه توسط هر فرد برای خودش و جریان طبیعی عرضه و تقاضا، یک نیروی غیبی موجب استفاده بهینهتر از منابع و رستگاری اقتصادی برای عموم افراد جامعه میشود.
ترکشهای این ایده در ذهن آدام اسمیت در صده 1700 میلادی، در سالهای اخیر تبدیل به نظریات بنیادی در شکلگیری سیستمهای مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance) شده است.
در ادامه همراه آکادمی آینده باشید تا بیشتر با جهانبینی اقتصادی آدام اسمیت در نظریه دست نامرئی بیشتر آشنا شویم.
- بسته کریپتوباکس
- دوره معاملهگر حرفه ای فارکس | آفلاین
- دوره معاملهگر حرفه ای ارز دیجیتال | آفلاین
- تدریس خصوصی فارکس
- تدریس خصوصی ارز دیجیتال
بیوگرافی آدام اسمیت
آدام اسمیت، اقتصاددان و فیلسوف اسکاتلندی متولد ۱۷۲۳، اغلب به عنوان پدر اقتصاد مدرن شناخته میشود. کار بنیادین او، “ثروت ملل” که در سال ۱۷۷۶ منتشر شد، پایههای اقتصاد کلاسیک را بنا نهاد و مفاهیم کلیدی را معرفی کرد که بسیاری از نظریههای اقتصادی امروزی را پشتیبانی میکند.
آدام اسمیت تحصیلات آکادمیک خود را در رشته فلسفه اجتماعی در دانشگاه گلاسکو گذراند و پس از کسب مدارج علمی بالا در این رشته در همان دانشگاه به عنوان استاد مشغول به کار شد. اثر “نظریه احساسات اخلاقی”، یکی از دستاوردهای اسمیت در رشته تخصصی او بود که به طبیعت همدلی انسانی میپرداخت، و علاقه عمیق او به فلسفه اخلاقی را نشان میدهد.
ایدههای اسمیت بر مزایای سرمایهداری بازار آزاد، با استدلال بر اینکه این عناصر منجر به افزایش بهرهوری و رونق اقتصادی میشوند به رقابت و تقسیم کار تاکید داشت.
کتاب های آدام اسمیت
آدام اسمیت به خاطر دو اثر خود که تاثیر عمیقی بر اندیشه اقتصادی گذاشتهاند، شناخته شده است. اولین کتاب مهم او، “نظریه احساسات اخلاقی” (۱۷۵۹)، با تاکید بر همدلی به عنوان یک ویژگی اساسی انسانی، بنیاد استدلال اخلاقی و طبیعت قضاوتهای اخلاقی را بررسی میکند.
کار بعدی او، “تحقیق درباره طبیعت و علل ثروت ملل” (۱۷۷۶)، که معمولاً به “ثروت ملل” شناخته میشود، به عنوان شاهکار او در نظر گرفته میشود. در آن، اسمیت اصول اقتصاد بازار آزاد را ترسیم میکند، مزایای یک اقتصاد خودتنظیمی، تقسیم کار، و نقش دولت در جامعه را تفصیل میبخشد. این آثار با هم دیدگاه جامعی از فلسفه اقتصادی و اخلاقی اسمیت را ارائه میدهند.
همچنین بخوانید: ۱۵ بهترین کتاب آموزش فارکس؛ مراجع آموزش رایگان فارکس
نظریه آدام اسمیت درباره اقتصاد
نظریه اقتصادی آدام اسمیت، که در “ثروت ملل” بیان شده است، حول مزایای سرمایهداری لاسهفر (کمترین مداخله دولتی) و مکانیزمهای خودتنظیمی در بازارهای آزاد میچرخد. او با استدلال بر اینکه بهترین حالت رونق اقتصادی از طریق عملکرد طبیعی عرضه و تقاضا حاصل میشود، از دیدگاه حداقل دخالت دولت در امور اقتصادی دفاع میکرد.
اسمیت مفاهیم اقتصادی کلیدی مانند تقسیم کار، که کارایی و بهرهوری را افزایش میدهد، و دست نامرئی، که اطمینان حاصل میکند منافع شخصی به طور ناخواسته رفاه عمومی را ترویج میدهد، را معرفی کرد. نظریه او بر اهمیت رقابت و تجارت آزاد تاکید دارد و پیشنهاد میکند که این عناصر به طور طبیعی منجر به ایجاد و توزیع ثروت در جامعه میشوند.
ارتباط نظریه بازار آزاد با آدام اسمیت چیست
بازار آزاد یک سیستم اقتصادی است که در آن قیمتها برای کالاها و خدمات با حداقل دخالت دولت توسط بازار آزاد و مصرفکنندگان تعیین میشوند. در این سیستم افراد با نظمی خودجوش و غیرمتمرکز از ترتیبات مشخص، تصمیمات اقتصادی میگیرند. بر اساس اصول عرضه و تقاضا، بازارهای آزاد رقابت و نوآوری را تشویق میکنند و منجر به انتخابهای متنوع برای مصرفکنندگان و فرصتهایی برای کسبوکارها میشوند.
مدل اقتصادی بازار آزاد فرض میکند که در نبود دخالتهای نامناسب و غیرضروری، بازارها به طور طبیعی خود را تنظیم کرده و منابع را به طور موثر تخصیص میدهند.
همچنین بخوانید: بهترین کتاب های آموزش ارز دیجیتال و بلاکچین
اصطلاح دست نامرئی آدام اسمیت
اصطلاح “دست نامرئی” ویژگیهای قابل سنجش و آزمایشی نظریههای علمی را نداشته و از اینرو کاربرد علمی ندارد. این اصطلاح یک مفهوم استعاری است که توسط آدام اسمیت معرفی شد و این اصطلاح به رفتار خودتنظیمی بازار اشاره میکند. یعنی رفتار خودخواهانه افراد به طور ناخواسته در مجموع به نفع جامعه میانجامد.
دست نامرئی یک ایده بنیادین در اقتصاد است که نشان میدهد چگونه اقدامات فردی میتواند منجر به منافع جمعی بدون برنامهریزی متمرکز شود. منتقدان استدلال میکنند که این اصطلاح پیچیدگیهای بازار را به سادگی نادیده میگیرد، اما همچنان به عنوان یک مفهوم کلیدی در درک اصول اقتصادی باقی مانده است.
کاربرد استعاره دست نامرئی در نظریه بازار آزاد
استعاره دست نامرئی در نظریه بازار آزاد ایدهای را نشان میدهد که افراد با جستجوی منافع شخصی خود به طور طبیعی به کارایی و رشد اقتصادی جامعه کمک میکنند. آدام اسمیت این مفهوم را معرفی کرد تا توضیح دهد چگونه از طریق تعقیب سود شخصی، مردم به طور ناخواسته خیر جمعی را ترویج میدهند، گویی توسط یک نیروی نادیده هدایت میشوند.
این مکانیزم پیشنهاد میکند که یک بازار آزاد که طبق منافع شخصی و رقابت فعالیت میکند، منابع را به طور موثرتر از بازاری که توسط برنامهریزی متمرکز کنترل میشود، تخصیص میدهد؛ اینرو رفاه جامعه را نیز افزایش میدهد.
نمونهای از دست نامرئی و نظریه اقتصاد بازار آزاد
یک مثال از تأثیر دست نامرئی در اقتصاد بازار آزاد، تولید و فروش نان است. نانوایان برای تولید بهترین نان با کمترین هزینه ممکن برای جذب مشتری با یکدیگر رقابت میکنند؛ این رقابت منجر به بهبود کیفیت و کارایی میشود و به نفع مصرفکنندگان با محصولات بهتر و قیمتهای پایینتر خواهد بود.
بدیهی است که نانوایان تنها برای تأمین نیاز مشتریان فعالیت نمیکنند و به فکر فراهم کردن منافع شخصی خود در کسب سود هستند. با این حال، گویی توسط “دستی نامرئی”، اقدامات آنها به بهبود دسترسی نان به مصرفکنندگان کمک میکند. این نمونه نشان دهنده این است که چگونه منافع شخصی میتواند با خیر عمومی جامعه در یک سیستم بازار آزاد همراستا شود.
همچنین بخوانید: کتاب Trading In The Zone؛ روانشناسی بازار با مارک داگلاس
منظور آدام اسمیت از منافع شخصی در نظریه بازار آزاد چیست؟
مفهوم منافع شخصی آدام اسمیت در نظریه بازار آزاد برخلاف تفسیرهایی که آن را به عنوان خودخواهی خالص معنا میکنند، به همدلی و رفتار صادقانه نسبت به دیگران است تأکید دارد. در “نظریه احساسات اخلاقی”، اسمیت استدلال میکند که انسانها به طور طبیعی با دیگران همدلی میکنند و این توانایی برای همدلی، روابط اجتماعی را پشتیبانی میکند.
او باور داشت در حالی که افراد به دنبال تأمین منافع شخصی خود هستند، اما تحت هدایت احساسات اخلاقی تمایل دارند به رفاه دیگران نیز فکر کنند. درنتیجه، دیدگاه اسمیت از منافع شخصی در اصل پیشنهادی برای تعادل بین منافع شخصی و همدلی در تعاملات اقتصادی بوده و فاقد نگرانی برای رفاه جامعه نیست.
دست نامرئی در نظریه اقتصاد آزاد اسمیت چگونه کار میکند؟
در نظریه اقتصاد آزاد اسمیت، اثر دست نامرئی از طریق مکانیزم خودتنظیمی بازار ایجاد میشود، یعنی جایی که تعقیب منافع شخصی افراد به نتایج مفید اجتماعی منجر میشود. این فرضیه به این صورت عمل میکند که هر فرد، با جستجوی بیشینهسازی سود خود، به طور ناخواسته به رونق اقتصادی جامعه کمک میکند. این فرآیند توسط رقابت آزاد و نیروهای عرضه و تقاضا که تولید و قیمتها را تعیین میکنند، تسهیل میشود.
دست نامرئی اطمینان حاصل میکند که کالاها و خدمات تولید شده بر اساس ترجیحات مصرفکننده، بدون نیاز به مداخله مستقیم دولتی موجب تخصیص مؤثر منابع میشوند.
آیا نظریه بازار آزاد با طبیعت ثروتطلبی افراد تناقض ندارد؟
نظریه بازار آزاد یک رابطه مستقیم بین عملکرد نیروهای بازار و کسب ثروت توسط افراد را مطرح میکند. این نظریه استدلال میکند که در محیطی که افراد آزادانه میتوانند منافع اقتصادی خود را دنبال کنند، نتیجه طبیعی ایجاد و توزیع ثروت است که ارزشی را که افراد به جامعه میافزایند، منعکس میکند.
بر اساس این نظریه، آزادی برای نوآوری، رقابت، و تجارت منجرب استفاده بهینه از منابع میشود، چرخ اقتصادی را میچرخاند و امکان کسب ثروت برای افراد را فراهم میآورد. این رابطه به پیشفرض این نظریه که رفاه فردی و رفاه اجتماعی در چارچوب یک اقتصاد بازار آزاد در هم تنیده هستند، تاکید میکند.
همچنین بخوانید: معرفی کتاب آموزش پرایس اکشن ICT؛ منابع آموزش رایگان ICT
بررسی انتقادات وارد شده به آدام اسمیت و نظریه بازار آزاد
منتقدان آدام اسمیت و نظریه بازار آزاد چندین نگرانی را در طول سالها مطرح کردهاند. برخی استدلال میکنند که تکیه اسمیت بر دست نامرئی و حداقل مداخله دولتی بیش از حد خوشبینانه است و از پتانسیلهای بالقوه برای شکست بازار، مانند انحصارها که میتواند منجر به ناکارآمدیها و نابرابری شود، چشمپوشی میکند.
گروهی دیگر از منتقدان فرضیه اینکه افرادی که در پی منافع شخصی خود هستند، همیشه به نتایج مثبت برای جامعه منجر میشوند را نقد میکنند و به مواردی اشاره میکنند که در آن سرمایهداری بدون کنترل میتواند به آسیبهای اجتماعی و محیطی منجر شود. علاوه بر این، منتقدان مدعی هستند که بازار آزاد به طور کافی به نیازهای آسیبپذیرترین اعضای جامعه پاسخ نمیدهد و بر نقش دولت در ارائه رفاه اجتماعی و تنظیم فعالیت اقتصادی برای اطمینان از عدالت و حفاظت از منافع عمومی تاکید میکنند.
این انتقادات منعکسکننده بحثهای جاری درباره توازن بین آزادی بازار و نظارت تنظیمی در دستیابی به اهداف اقتصادی و اجتماعی است.
مطالبی که باید بخوانید
مطالب مرتبط با مقالهای که هم اکنون خواندید...
آکادمی آینده
تیم تولید محتوا آکادمی آینده با هدف ارتقا و بالابردن سطح دانش مخاطبین خود در حوزههای مختلف بازارهای مالی، اقدام به تهیه و گردآوری مقالات مختلف نموده تا شما عزیزان بتوانید به سادگی با استفاده از اطلاعات مفید و ارزشمند سطح معلومات خود را بالا ببرید.
سایر نوشته های آکادمی آینده