گس فی اتریوم؛ راز نحوه کار موتور محرکه اتریوم
در این مقاله میآموزید
- 1 اتریوم چیست و چگونه فعالیت میکند؟
- 2 ماشین مجازی اتریوم چیست و چگونه کار میکند؟
- 3 گس فی یا گس در شبکه اتریوم چیست؟
- 4 واحد اندازهگیری گس فی چیست و چگونه به اتر تبدیل میشود؟
- 5 در هزینه معاملات گس چه عواملی دخیل هستند؟
- 6 چرا گس در اتریوم از اهمیت بالایی برخوردار است؟
- 7 هزینه گس در سال 2021 چه روندی را طی نموده است؟
- 8 روشهای کاهش کارمزد ماینرهای شبکه اتریوم
- 9 سخن پایانی
- 10 مطالبی که باید بخوانید
اگر در فضای ارزهای دیجیتال به خصوص اتریوم فعالیت داشتهاید، احتمالا کلماتی مانند GAS FEE، GAS LIMIT و GAS PRICE به گوشتان خورده است. اگر تراکنشی را بر روی شبکه اتریوم انجام داده باشید حتما میدانید که برای انجام هر تراکنش بر روی شبکههای بلاکچین باید کارمزد آن را پرداخت کنید. اتریوم نیز شبکه بلاکچین مختص به خود را دارد و برای دریافت کارمزد تراکنشهای خود روال منحصر به خود را دارد. در شبکه بلاکچین اتریوم گس فی در واقع همان کارمزدی است که هر فرد انجام تراکنشهای خود باید بپردازد.
برای اینکه بتوانیم مبحث گس فی را برای شما به وضوح شرح دهیم ابتدا گذری بر اتریوم خواهیم داشت. در ادامه توضیحات بیشتر در رابطه با گس فی اتریوم را در طی مقاله خدمت شما ارائه میدهیم. با ما همراه باشید تا جزء به جزء تمام موارد گس فی را با یکدیگر بررسی کنیم.
اتریوم چیست و چگونه فعالیت میکند؟
قبل از اینکه به صورت مستقیم وارد مبحث گس و گس فی شویم برای درک بهتر این مبحث بهتر است با اتریوم، و نحوه کار آن آشنا شویم.
اتریوم چیست؟
اتریوم جزء نسل دوم ارزهای دیجیتال است و میتوان آن را اینگونه تعریف نمود:
اتریوم یک شبکه مبتنی بر فناوری بلاکچین است، که به گسترشدهندگان این امکان را میدهد تا پروژهها و برنامههای غیرمتمرکز خود را بر روی شبکه بلاکچین اتریوم به اجرا در بیاورند.
اما ساز و کار سیستم اتریوم چگونه است؟ اتریوم را میتوان یک پلتفرم نرمافزاری دانست که برای انجام تراکنش و سفارشات محاسبات ریاضی پیچیدهای را انجام میدهد. این محاسبات ریاضی به صورت گروهی و همزمان بر روی تعدادی زیادی از کامپیوتر اجرا میشود که به تعبیری دیگر به این کامپوترها گره یا نود (node) میگویند.
هر شخصی میتواند در شبکه بلاکچین اتریوم نقش یک نود را بازی کند. به تعدادی از نودهای فعال، که فعالیت آنها بسیار زیاد باشد ماینر گفته میشود. اگر بخواهیم درباره وظایف ماینرها سخن بگوییم، در واقع ماینرها کار محافظت از شبکه را انجام میدهند. همچنین وظیفه دیگر آنها الویت بندی محاسبات شبکه میباشد. در واقع باید گفت بدون حضور ماینرها هیچ تراکنشی بر روی شبکه اتریوم انجام نخواهد شد. و به همین دلیل این ماینرها در ازای کار مهمی که انجام میدهند کارمزد دریافت میکنند. واحدی که توسط آن کارمزد ماینرها مشخص میشود همان موضوع مقاله ما یعنی گس و گس فی میباشد.
چرا ماینرها باید درخواستهای ارسال شده را الویت بندی کنند؟ زیرا اتریوم فقط این توانایی را دارد که در مدت زمان مشخصی تعداد محدودی از تراکنشها را به سرانجام برساند. حال شاید برای شما این سوال پیش بیاید که ضرورت این الویت بندی چیست؟ بدون الویت بندی توسط ماینرها، شبکه به دلیل زیاد بودن تعداد تراکنشها و همچنین احتمال حمله اسپمرها (جعلی یا تقلبی) دچار کندی خواهد شد. ماینرها برای الویت بندی سفارشات و پس از آن انجام این سفارشات از واحدها یا شاخصهای به نام GAS LIMIT (حد گس) و GAS PRICE (قیمت گس) استفاده میکنند.
حتما بخوانید: استخراج بیت کوین و فرصت های سودآوری باقی مانده
ماشین مجازی اتریوم چیست و چگونه کار میکند؟
ماشین مجازی اتریوم که نام تخصصی آن را میتوان EVM دانست، درواقع یک دستگاه تورینگ میباشد. دستگاه تورینگ یک دستگاه یا سیستم فرضی است که وظیفه آن سازماندهی دادههای شبکه است. دادههایی که به دستگاه تورینگ داده میشود طبق قوانین از پیش تعیین شدهای تغییر داده میشوند. به طور مثال زبانهای برنامه نویسی و پردازندهها را میتوان نمونهای از دستگاههای تورینگ دانست.
ماشین مجازی اتریوم یا همان EVM روی بلاکچین اتریوم اجرا میشود، و از وظایف آن نیز میتوان به پذیرش و درنهایت تایید تراکنشهای انجام شده بر روی شبکه بلاکچین اتریوم و همچنین به ثمر رساندن قراردادهای هوشمند به واسطه کنترل موقعیت حساب، پردازش اطلاعات بلاک، ذخیرهسازی و… اشاره نمود. از این قسمت مقاله میتوان نتیجه گرفت که چرا به گس سوخت گفته میشود؟ زیرا همانطور که اتومبیل شما برای حرکت کردن نیاز به سوخت دارد ماشین مجازی اتریوم نیز برای انجام وظایف خود به سوختی نیاز دارد که به آن گس گفته میشود.
گس فی یا گس در شبکه اتریوم چیست؟
همانطور که گفته شد وجود گس و گس فی برای انجام تراکنشها بر روی شبکه و فناوری بلاکچین اتریوم ضروری میباشد. در واقع گس و گس فی سوختی است که امکان فعالیت کاربران بر روی شبکه اتریوم را فراهم میکند. گس فی در اتریوم نوعی کارمزد است که کاربر در شبکه اتریوم به ماینر پرداخت میکند تا تراکنش خود را در بلاکهای بعدی قرار دهد. در نتیجه هر زمان که کاربر قصد داشته باشد مقدار مشخصی اتر را انتقال دهد باید مقداری گس را به عنوان کارمزد یا سوخت تراکنش پرداخت کند، تا همانطور که گفته شد تراکنش مورد نظر در بلاکچین افزوده شود. کارمزد این تراکنش یا گس معمولا توسط اتر پرداخت میشود. سیستم ماینرها بر اساس قانون عرضه و تقاضا کار میکند و ماینرها درواقع ابتدا تراکنشی را پردازش میکنند که کارمزد بیشتری را پرداخت کرده باشد. و یکی از دلایل اهمیت گس این است که کاربر، برای اینکه تراکنش موردنظر او با سرعت بیشتری پرداز شود مجبور است، کارمزد بیشتری را پرداخت کند.
در خلاصهای از تعریف گس میتوان گفت: گس اتریوم مقیاسی است، که انرژی لازم برای انجام تراکنشها توسط ماشین مجازی اتریوم را اندازهگیری میکند.
دقت داشته باشید همانطور که گفته شد تمام تراکنشهای ERC-20 یا اتریومی، به مقداری اتر به عنوان کارمزد یا گس نیاز دارند. حتی اگر قصد داشته باشید توکنهای اتریومی را خرید و فروش کنید که سهم بازار کمی دارند، باز هم باید مقداری اتر در کیف پول خود داشته باشید، تا بتوانید کارمزد یا گس اتریوم را پرداخت کنید.
حتما بخوانید: پاداش بلاک چیست و چگونه به نود تعلق می گیرد؟
مثالی برای درک بیشتر گس فی اتریوم
فرض کنید شما قصد سفر با اتومبیل خود را دارید، ماشین شما برای استفاده در این سفر نیاز به سوخت دارد به همین دلیل، به پمپ بنزین میروید و مطابق با مسافتی که قصد دارید طی کنید، به ماشین خود بنزین میزنید. همچنین اگر قصد داشته باشید که سریعتر به مقصد برسید، از بنزین سوپر استفاده میکنید که باعث بهبود عملکرد ماشین شما میشود. و مبلغ بیشتری را پرداخت میکنید.
حال انجام تراکنشها در قراردادهای هوشمند اتریوم نیز به همین روال میباشد.
گس اتریوم مانند بنزین عمل میکند. ماینر نیز درواقع همان اتومبیل شما است که برای طی این مسافت باید سوختی را به آن تزریق کنید. و در صورتی که مبلغ بیشتری را پرداخت کنید در واقع برای ماینر خود از بنزین سوپر استفاده کردهاید. کارمزد ماینر نیز درواقع همان پولی است که بابت بنزین پرداخت میکنید.
حتما بخوانید: اتریوم 2؛ جانشین بر حق پادشاه ارزهای دیجیتال “بیتکوین”
واحد اندازهگیری گس فی چیست و چگونه به اتر تبدیل میشود؟
واحد اندازهگیری گس جی وی (GWEI) است، که جی وی در واقع تشکیل شده از GIGA WEI میباشد. WEI به واحد کوچکی از اتر گفته میشود که بر اساس آن هر اتر برابر است با 1000000000000000000 عدد WEI. و هر GIGA WEI یا GWEI برابر است با یک میلیارد WEI، همچنین هر اتر مساوی است با 1000000000 GWEI. در نتیجه سفارشاتی که به شبکه بلاک چین اتریوم ارسال میشود، بسته به حجم سفارش و سرعت انجامگیری سفارش و… (که در ادامه این مقدار هزینه را بررسی خواهیم کرد) در ماینرها یا EVMها متفاوت میباشد.
و اما برای تبدیل شدن گس به اتر قیمت ثابت و معینی از سوی شبکه مشخص نشده است، بنابراین کاربر بسته به شرایط شبکه مثل ترافیک موجود در شبکه میتواند خود مقدار گس را تعیین کند. در نظر داشته باشید که تایید و پردازش تراکنشها به عهده ماینرها میباشد پس طبیعی به نظر میرسد که گس هر چه مقدار بیشتری از سوی کاربر داشته باشد تراکنش موردنظر توسط ماینرها با سرعت بیشتری انجام پذیرد.
به طور میانگین هر معاملهای که توسط شبکه اتریوم انجام میپذیرد 21 جی وی یا معادل 00000002/0 اتر میباشد. اما این مقدار جی وی گاها دیده شده است میتواند تا 6 جی وی کاهش یا تا 2 هزار جی وی افزایش یابد که افزایش یا کاهش این مقدار جی وی به شلوغی و ازدحام شبکه بستگی دارد. یعنی در مواقعی که ازدحام شبکه زیاد باشد ماینرها باید میزان سفارشات بیشتری را به شبکه بلاکچین اضافه کنند، در نتیجه این افزایش تقاضا ممکن است، هر کاربر برای انجام سفارش خود مقدار بیشتری گس را پرداخت نماید.
حتما بخوانید: نسبت ریسک به سود(Risk / Reward) ؛ ابزاری طلایی برای اولویتبندی معاملات
در هزینه معاملات گس چه عواملی دخیل هستند؟
در تعیین مقدار گس مورد نیاز برای انجام تراکنش دو فاکتور نقش دارد.
- GAS PRICE: قیمت گس هنگامی که تراکنش انجام میشود.
- GAS LIMIT: میزان گسی که برای انجام یک تراکنش مورد نیاز است.
در مثالی ساده میتوان گفت که GAS LIMIT مقدار سوختی میباشد که اتومبیل شما برای طی مسافتی لازم دارد. و GAS PRICE همان میزان مبلغی است که شما باید در ازای سوخت پرداخت کنید.
که در این قسمت به توضیح کامل و جداگانه هر کدام از آنها خواهیم پرداخت.
حتما بخوانید: عرضه اولیه IGO ؛ آسانسور یا تخریب کننده موفقیت؟
GAS PRICE چیست و چگونه میتوان آن را تعیین نمود؟
گس پرایس یا قیمت گس، مقدار هزینهای است که هر کاربر با توجه به اهمیت تراکنش خود حاضر است به ازای هر واحد گس پرداخت کند. همانطور که گفته شد کوچکترین واحد اتریوم WEI میباشد و مقدار آن را نیز برای شما مشخص کردیم. همچنین قیمت گس نیز درواقع با جی وی یا GWEI نمایش داده میشود. اشاره کردیم که هر چه قیمت گس بیشتر باشد معاملات سریعتر انجام میشود. (چرا؟) زیرا درواقع ماینرها تمایل بیشتری به انجام معاملاتی دارند که، به واسطه آنها حقوق بیشتری میگیرند. میانگین گس پرداختی و حالت پیشفرض به ازای هر سفارش در شبکه اتریوم 21 جی وی است که هر چه مقدار جی وی کاهش یا افزایش یابد میتواند در سرعت انجام پذیری تراکنش تاثیرگذار باشد.
اما در پاسخ به این سوال که چگونه باید گس پرایس یا قیمت گس را تعیین کنیم باید گفت: اکثریت کیف پولهای اتریوم به طور خودکار و اتوماتیک مقدار معقول و نرمالی را برای قیمت گس انتخاب میکنند که این عدد گاها میتواند 21 جی وی باشد. اما کاربر میتواند این عدد تعیین شده از سمت کیف پول را با توجه به سرعتی که قصد دارد تراکنش او انجام پذیرد تغییر دهد. هر چه قیمت گس را بیشتر تعیین کند سرعت تراکنش او بیشتر خواهد بود.
گس پرایس میتواند به عوامل دیگری به جز ازدحام و شلوغی شبکه نیز مربوط باشد که این عوامل باعث بالا بردن درجه اهمیت سفارش کاربر میشود مثل: مقیاس بایتکد برای تایید سفارش، تعداد سهام و سرمایهگذاری در رمزارزهای گوناگون.
GAS LIMIT چیست و چگونه میتوان آن را تعیین کرد؟
GAS LIMIT یا حد گس، به حداکثر یا حداقل تعداد گسی که شما برای انجام تراکنش پرداخت میکنید گفته میشود. مقدار گس برای معاملات ساده 21 هزار جی وی میباشد. البته تعداد جی وی به کار رفته در معاملات بسته به حجم معاملات تغییر میکند.
در نظر داشته باشید که در قراردادهای هوشمند و عرضه اولیه سکه (ICO) تعداد گسی که باید پرداخت شود در کد دستوری قرارداد آنها مشخص شده است. که این مقدار از طریق خود کد دستوری قرارداد یا شرکت عرضه اولیه سکه (ICO) یا شرکتی که قرارداد هوشمند را ارائه داده است قابل رؤیت میباشد.
اما گس لیمیت چگونه مشخص میشود؟ همانطور که گفته شد حداقل میزان تعداد گس برای هر تراکنش یا سفارش 21 هزار جی وی میباشد. اما اگر این حداقل یا به طور کل به تعداد کافی گس، توسط کاربر انتخاب نشود معاملهای انجام نمیشود. و در نتیجه مقدار گسی که برای انجام سفارش توسط کاربر انتخاب میشود، درست است که ممکن است در طی آن معاملهای انجام نپذیرد، اما آن مقدار گس دیگر به کاربر بازگردانده نخواهد شد و به قولی، آن تعداد گس در شبکه میسوزد.
دقت داشته باشید که چون معاملهای توسط شبکه انجام نگرفته است، به موجب تراکنش ناموفقی که اتفاق افتاده است از حساب شما چیزی کسر نخواهد شد. همچنین بلاکچینها بهطور اتوماتیک و پیشفرض دارای گس لیمیت هستند و حداکثر گس مورد نیاز در آنها مشخص شده است. اما باید دقت کنید که حد گس را رعایت کرده و به میزان کافی تعداد را وارد کنید تا باعث نشود گس شما بسوزد. البته این اتفاق زمانی رخ میدهد که شبکه به شدت شلوغ باشد و قیمتها به سرعت در حال تغییر باشند.
اکنون که با مفهوم گس لیمیت و حد گس آشنا شدید دانستن دو نکته درمورد آنها خالی از لطف نمیباشد.
- اگر برای انجام معاملهای گس کمتری نسبت به تعداد انتخابی کاربر استفاده شده باشد، این اختلاف تعداد به وجود آمده توسط شبکه به کاربر بازگردانده خواهد شد. به طور مثال اگر برای انتقال 5 اتر کاربر 30 هزار جی وی انتخاب کرده باشد، اما ماینرها فقط 21 هزار جی وی آن را به عنوان کارمزد استفاده کرده باشند. 9 هزار جی وی باقیمانده به کاربر بازگردانده خواهد شد.
- به بیانی دیگر کل کارمزد و هزینه یک معامله را، گس لیمیت گفته میشود، که این هزینه حاصلی از مضرب گس لیمیت و گس پرایس میباشد. به صورت عمومی وقتی صحبت از گس باشد، منظور همان گس لیمیت است اما نباید از اهمیت گس پرایس غافل شد (چرا) زیرا گس پرایس نیز یک فاکتور در تعیین قیمت گس میباشد.
چرا گس در اتریوم از اهمیت بالایی برخوردار است؟
- فعالیت ماینرها با قدرت محاسباتی و ساز و کار قوی انجام میشود. و به نظر منطقی میرسد در ازای این فعالیت پیچیده و پرارزش کارمزد یا به بیانی دیگر دستمزد دریافت کنند. ماینرها یا EVMها در شبکه با دریافت کارمزد یا گس که واحد آن جی وی است معاملات را تایید و پرازش میکنند. اگر این کارمزد توسط کاربران پرداخت نشود در واقع ماینری در شبکه وجود نخواهد داشت تا این سفارشات را پردازش کند. که در این صورت صراحطا باید گفت وقتی ترانشی انجام نپذیرد شبکهای نیز وجود نخواهد داشت.
- ارز دیجیتال اتریوم در واقع از دستورالعمل اثبات کار یا همان سیستم POW استفاده میکند. که به موجب این سیستم اثبات کار، امنیت شبکه اتریوم به هشریت (Hashrate) وابسته میباشد. و این هشریت مستقیما به کارمزدی که ماینرها دریافت میکنند مربوط میشود. بنابراین درصورتی که کاربر مجبور باشد برای انجام کلیه تراکنشهای خود کارمزد یا هزینه پرداخت کند امنیت شبکه به مراتب بیشتر خواهد بود. در نتیجه امکان تراکنشهای اسپم و اجرای حلقههای بینهایت در شبکه وجود نخواهد داشت.
علاوه بر اهمیتهای گس در اتریوم که گفته شود، این موارد علاوهبر اینکه میتوانند دلیل مهم بودن گس باشد، میتواند مزایای گس نیز باشد. اما گس به جز موارد گفته شده میتواند مزایای دیگری نیز داشته باشد.
- سهولت پرداخت گس برای کارمزد.
- گس از تعداد زیادی توکن پشتیبانی میکند.
- برای پرداخت کارمزد، احتیاج به خریدی جداگانه نیست.
و اما تاکنون برای گس معایب قوی و محکمی بیان شئپده است. جز اینکه ممکن است در مواردی خاص هزینه گس زیاد باشد یافت نشده است.
هزینه گس در سال 2021 چه روندی را طی نموده است؟
از جمله دلایل افزایش گس میتوان به بالا بودن تعداد تراکنشها در بازار دیفای و صرافیهای غیرمتمرکز اشاره نمود. در این افزایش قیمت بالا بودن هزینه گس را نیز در نظر بگیرید. اما دلیل این افزایش قیمت روند رو به رشد اتر بوده است. که البته این روند رو به رشد افزایش تعداد تراکنشها و تعداد کاربران تنها تا قبل از سال 2021 ادامهدار بود است.
آیا با وجود این هزینه بالا در سال 2021، باز هم شاهد افزایش این تراکنشها خواهیم بود؟ در جواب به این سوال باید گفت که بر خلاف سالهای قبل دادههای تراکنش در سال 2021 نشان میدهد که تعداد کاربران و تعداد تراکنشها در بازار دیفای و صرافیهای غیرمتمرکز با کاهش روبهرو شدهاند. با نگاهی دقیق متوجه میشویم که رابطه قیمت اتر و تعداد کاربران و تعداد تراکنشها همبستگی منفی با یکدیگر دارند. یعنی هر چه قیمت اتر بالاتر میرود تعداد تراکنشها و تعداد کاربران کاهش مییابد.
البته در نظر داشته باشید افزایش قیمت اتر که دلیل اصلی افزایش هزینه گس میباشد، توانسته است کمی از فعالیت سرمایهگذاران خرد بکاهد، اما به نظر میرسد نتوانسته است نهنگهای این بازار را غیرفعال کند.
در ادامه به برخی از روشهای کاهش هزینه گس خواهیم پرداخت.
روشهای کاهش کارمزد ماینرهای شبکه اتریوم
- اگر این امکان وجود دارد تمام تراکنشهای خود را با یک دیگر ترکیب کنید. به طور مثال اگر از یک ارز دیجیتال در چند کیف پول موجودی دارید و قصد دارید روی ه مه این مقدار ارز دیجیتال تراکنشی را انجام دهید، همه آنها را در یک کیف پول جمع کنید سپس تراکنش خود را انجام دهید.
- از سایتهایی مانند Ethereum Gas Station و GAS NOW برای چک کردن و میزان شلوغی شبکه استفاده کنید. گاها میتوان با انتخاب سفارشی که الویت کمتری دارد مقدار زیادی از هزینه کارمزد را کم کرد.
- و نهایتا اگر میتوانید تا کاهش بار شبکه صبر کنید. و تراکنش خود را انجام ندهید تا از میزان ازدحام شبکه کاسته شود. و پس از آن قیمت گس را بررسی نمایید و تراکنش خود را انجام دهید.
سخن پایانی
در این مقاله درباره GAS FEE و به طور کل تمام ساز و کار گس و موارد مربوط به آن سخن گفته شد. و دریافتیم که برای انجام هر تراکنش بر روی شبکه اتریوم باید کارمزد آن را بپردازید. این کارمزد که توسط کاربر به ماینرها پرداخت میشود به نوعی دستمزد آنها میباشد، و این موضوع به نظر منطقی میرسد. همچنین نهایتا قیمت گس و در نتیجه میزان کارمزی که شما به ماینرها پرداخت میکنید توسط خود شما مشخص میشود.
دقت داشته باشید این مقدار گس انتخابی توسط شما باید به اندازهای باشد که تراکنش شما انجام پذیرد. و اگر فکر میکنید که این میزان گس پرداختی به عنوان کارمزد برای شما مبلغ سنگینی میباشد، بهتر است به سراغ آلتکوینهای دیگر مانند ترون، استلار، نانو، دش و لوتا بروید.
یادگیری آموزش بازارهای مالی از اهمیت خاصی برخوردار است و قطعا باید آنها را به صورت حرفهای فراگیرید. یکی از این مسائل مهم میزان کارمزد است.
همانطور که گفته شد اگر مقدار گس را به طور نادرستی مشخص کنید ممکن است تراکنش شما انجام نپذیرد و موقعیتی مثل خرید و به واسطه آن سود در بازار از دستتان برود. پس بهتر است برای جلوگیری از این اتفاق، آموزش خود را کامل کنید.
آکادمی آینده بهترین آموزشگاه آموزش ارز دیجیتال در مشهد میباشد که با برگذاری دورههای صفر تا صد آموزش ارز دیجیتال به صورت حرفهای میتواند شما را با روش صحیح و کم ریسک فعالیت در بازار ارز دیجیتال آشنا کند.
مطالبی که باید بخوانید
مطالب مرتبط با مقالهای که هم اکنون خواندید...
آکادمی آینده
تیم تولید محتوا آکادمی آینده با هدف ارتقا و بالابردن سطح دانش مخاطبین خود در حوزههای مختلف بازارهای مالی، اقدام به تهیه و گردآوری مقالات مختلف نموده تا شما عزیزان بتوانید به سادگی با استفاده از اطلاعات مفید و ارزشمند سطح معلومات خود را بالا ببرید.
سایر نوشته های آکادمی آینده